Ung thư gan–vì sao vẫn nhiều người mắc và tử vong cao?

Ung thư gan vì sao vẫn còn nhiều người ở Việt Nam mắc phải và tỉ lệ tử vong cao? Hãy cùng SHOP THUỐC TRỢ GIÁ đi tìm hiểu.

Dù báo chí, truyền thông suốt nhiều năm qua liên tục kêu gọi phòng chống viêm gan và ung thư gan, nhưng ở Việt Nam, số ca mắc và tử vong vẫn ở mức rất cao.

ung-thu-gan-vi-sao-van-nhieu-nguoi-mac-phai
ung-thu-gan-vi-sao-van-nhieu-nguoi-mac-phai

Bác sĩ Nguyễn Duy Anh cho biết, đây không chỉ là chuyện riêng của nước ta, mà là tình trạng chung ở nhiều quốc gia có gánh nặng viêm gan virus.

Tuy nhiên, tại Việt Nam vấn đề nặng nề hơn do nhiều nguyên nhân chồng chéo.

Gánh nặng từ quá khứ

Nước ta thuộc nhóm có tỷ lệ viêm gan B rất cao, ước tính 8-15% dân số, tức khoảng 8-12 triệu người mang virus trong cơ thể.

Viêm gan C cũng chiếm khoảng 1% dân số. Nhiều người nhiễm từ 20-30 năm trước, giờ bước vào giai đoạn xơ gan, biến chứng thành ung thư gan.

Trước khi có chương trình tiêm vaccine viêm gan B cho trẻ sơ sinh, việc lây từ mẹ sang con rất phổ biến.

Thế nên, thế hệ hiện nay ở độ tuổi 30-40 đã bắt đầu mắc ung thư gan sớm.

Nói cách khác, những ca bệnh bùng phát hiện nay chủ yếu là hậu quả của việc nhiễm virus từ trước, chứ không phản ánh hiệu quả truyền thông thời gian gần đây.

Khó khăn trong tiếp cận y tế

Việc tầm soát viêm gan ở Việt Nam vẫn chưa thực sự bài bản. Người dân ở vùng sâu vùng xa ít có cơ hội khám định kỳ.

Thuốc điều trị viêm gan cũng đắt đỏ: viêm gan B phải uống suốt đời, còn viêm gan C có thuốc mới nhưng giá hàng chục triệu đồng.

Bảo hiểm y tế có hỗ trợ một phần, nhưng chi phí xét nghiệm định kỳ vẫn khiến nhiều người bỏ dở điều trị.

Thêm nữa, chất lượng khám chữa không đồng đều, nhiều bệnh nhân phát hiện muộn, không được theo dõi liên tục.

Tâm lý chủ quan và kỳ thị

Một vấn đề khác là nhận thức của người dân. Nhiều người chỉ đi khám khi có triệu chứng nặng như vàng da, bụng trướng, đau vùng gan.

Có người giấu bệnh vì sợ bị kỳ thị, nhầm lẫn viêm gan virus với bệnh lây qua đường tình dục.

Trong khi đó, các thông điệp truyền thông còn chung chung, chưa chỉ rõ: khám ở đâu, theo dõi thế nào, chi phí ra sao.

Các chương trình nhắm vào nhóm nguy cơ cao vẫn còn hạn chế.

Lối sống thiếu lành mạnh

Ngoài virus, lối sống cũng góp phần đẩy nhanh tiến trình bệnh. Việt Nam thuộc nhóm uống rượu bia nhiều nhất châu Á, khiến gan đã yếu lại càng nhanh hỏng.

Gan nhiễm mỡ không do rượu – hậu quả của ăn uống nhiều đường, dầu mỡ, ít vận động – cũng đang trở thành nguyên nhân gây ung thư gan ngày càng phổ biến.

Thói quen thức khuya, hút thuốc, stress cũng làm gan suy yếu nhanh hơn.

Con số đáng báo động

Theo số liệu của WHO năm 2022, Việt Nam ghi nhận hơn 24.500 ca ung thư gan mới, chiếm 13,6% tổng số ung thư, đứng thứ hai sau ung thư vú.

Nhưng số tử vong lại lên tới hơn 23.000 ca, tức gần như cứ một người mắc thì một người tử vong. Đây là loại ung thư có tỷ lệ tử vong cao nhất ở nước ta.

Làm gì để giảm tử vong do ung thư gan?

Theo chuyên gia y tế ( BS. Nguyễn Duy Anh), muốn giảm gánh nặng bệnh, cần giải quyết đồng bộ nhiều khía cạnh:

Tăng cường sàng lọc: Quản lý bệnh nhân viêm gan suốt đời, đưa vào hệ thống y tế cơ sở.

Tiêm phòng đầy đủ: Đảm bảo tất cả trẻ sơ sinh được tiêm vaccine viêm gan B trong 24 giờ sau sinh.

Giảm chi phí điều trị: Mở rộng phạm vi chi trả bảo hiểm, đàm phán giảm giá thuốc, hỗ trợ xét nghiệm.

Nâng cao y tế cơ sở: Tập huấn bác sĩ, y tá ở tuyến huyện, xã để chẩn đoán và theo dõi bệnh nhân tốt hơn.

Truyền thông dễ hiểu: Cần thông điệp cụ thể, chỉ rõ “khám ở đâu, theo dõi thế nào”, thay vì nói chung chung.

Hạn chế rượu bia, sống lành mạnh: Thực hiện nghiêm luật phòng chống tác hại rượu bia, đồng thời khuyến khích người dân ăn uống lành mạnh, tập thể dục, ngủ đủ giấc.

Tóm lại, ung thư gan ở Việt Nam vẫn ở mức báo động vì nhiều nguyên nhân: virus từ quá khứ, khó khăn điều trị, nhận thức còn hạn chế và lối sống chưa tốt.

Nếu không có những hành động mạnh mẽ và đồng bộ, căn bệnh này sẽ tiếp tục là “sát thủ thầm lặng” cướp đi sinh mạng của hàng chục nghìn người Việt mỗi năm.

Nguồn tham khảo https://lifestyle.znews.vn/