Tin tức
Cảnh báo về việc lạm dụng thuốc chống loạn thần
Các nhà nghiên cứu đang cảnh báo về việc lạm dụng thuốc chống loạn thần ngày càng tăng
Đặc biệt là ở những bệnh nhân không được bác sĩ tâm thần kiểm tra thường xuyên hoặc không theo dõi sức khỏe thể chất để phát hiện sớm các dấu hiệu của bệnh tim và bệnh tiểu đường.
Nghiên cứu về lạm dụng thuốc chống trầm cảm
Thuốc chống loạn thần là loại thuốc kê đơn dùng trong điều trị các triệu chứng rối loạn tâm thần hiệu quả
Nhưng việc sử dụng lâu dài làm tăng nguy cơ mắc các tình trạng hạn chế cuộc sống và cần được theo dõi thường xuyên.
Một nghiên cứu mới của các nhà nghiên cứu tại Đại học Liverpool, Glasgow và Powys Teaching Health Board phát hiện ra rằng :
“1 trong 69 người lớn ở Anh đang sử dụng thuốc chống loạn thần trong thời gian dài, nhưng hơn một nửa trong số họ (56%) có thể không được theo dõi sức khỏe đầy đủ”
Thuốc chống loạn thần được cấp phép để điều trị các bệnh loạn thần như tâm thần phân liệt và rối loạn lưỡng cực.
Các tình trạng mà bác sĩ đa khoa nhận được tài trợ để thực hiện kiểm tra sức khỏe thể chất hàng năm.
Tuy nhiên, 56% thuốc chống loạn thần hiện đang được sử dụng lâu dài cho những bệnh nhân mắc các bệnh không phải loạn thần như:
Bệnh trầm cảm, lo âu, rối loạn nhân cách và chứng mất trí — các tình trạng không được hỗ trợ để theo dõi sức khỏe thể chất.
Hầu như tất cả các loại thuốc chống loạn thần đều được các bác sĩ tâm thần, những người chuyên điều trị bệnh tâm thần, khởi xướng.
Tuy nhiên, nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng 48% bệnh nhân dùng thuốc chống loạn thần trong chăm sóc ban đầu không còn được bác sĩ tâm thần chăm sóc nữa.
Do vậy sẽ có rất nhiều bệnh nhân có nguy cơ bị “mắc kẹt” trong việc dùng thuốc chống loạn thần trong chăm sóc ban đầu mà không có sự xem xét của bác sĩ tâm thần.
Các nhà nghiên cứu nghi ngờ điều này là do bệnh nhân được xuất viện từ các phòng khám tâm thần chịu sự theo dõi và quản lý
Nhưng các bác sĩ đa khoa không được đào tạo cần thiết để biết liệu có an toàn khi thay đổi, giảm hoặc ngừng thuốc chống loạn thần hay không.
Do vậy họ ít có khả năng trải qua quá trình theo dõi sức khỏe thể chất, bỏ lỡ cơ hội tối ưu hóa hoặc ngừng kê đơn thuốc chống loạn thần của các bác sĩ tâm thần
Những xu hướng này gây ra rủi ro cho bệnh nhân và cần được giải quyết khẩn cấp.
Thuốc chống loạn thần dùng trong bao lâu phải ngưng
Thời gian sử dụng thuốc chống loạn thần (antipsychotics) và việc có cần ngưng thuốc hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:
- Loại bệnh lý
Tâm thần phân liệt (schizophrenia): Thường yêu cầu điều trị lâu dài, có thể suốt đời để ngăn ngừa tái phát.
Rối loạn lưỡng cực (bipolar disorder): Thuốc chống loạn thần có thể được sử dụng trong các giai đoạn cấp tính (hưng cảm hoặc trầm cảm) và có thể tiếp tục trong điều trị duy trì, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng.
Rối loạn tâm thần do stress hoặc nguyên nhân tạm thời: Có thể dùng trong thời gian ngắn (vài tuần đến vài tháng) nếu nguyên nhân được loại bỏ.
- Tình trạng bệnh nhân
Nếu bệnh nhân đã ổn định trong một thời gian dài và không có triệu chứng tái phát, bác sĩ có thể xem xét giảm liều hoặc ngừng thuốc từ từ. Tuy nhiên, việc này cần làm rất cẩn thận vì nguy cơ tái phát cao.
- Thuốc cụ thể
Một số thuốc chống loạn thần thế hệ mới (như olanzapine, quetiapine, risperidone) có thể được dùng lâu dài với ít tác dụng phụ hơn so với thuốc cũ.
- Nguy cơ và tác dụng phụ
Nếu thuốc gây tác dụng phụ nghiêm trọng (như tăng cân, hội chứng ngoại tháp, hội chứng ác tính do thuốc chống loạn thần), bác sĩ có thể cân nhắc ngừng hoặc thay đổi loại thuốc.
- Quyết định từ bác sĩ chuyên khoa
Việc ngừng thuốc phải do bác sĩ quyết định. Ngừng đột ngột có thể gây triệu chứng cai thuốc hoặc tái phát nặng hơn.
Tóm lại:
Thuốc chống loạn thần thường được dùng lâu dài trong các bệnh lý mạn tính như tâm thần phân liệt.
Thời gian sử dụng và việc ngừng thuốc cần theo dõi sát bởi bác sĩ. Bệnh nhân không nên tự ý ngừng thuốc mà không có hướng dẫn y tế.
Nguồn tham khảo: https://medicalxpress.com/news/2024-11-patients-uk-antipsychotics.html
Xem thêm
Thuốc trị loạn thần Haldol 2mg/ml
Thuốc Valdoxan 25mg hộp 28 viên trị trầm cảm nặng
